
مسجد غدیر باباعلی ۵
بنا این مسجد در مجاورت پارک ناحیهای قرار گرفته است هنگام ارجاع این پروژه به دفتر ما حجم بناشکل گرفته و نهایی شده بود و پروژه به لحاظ اجرایی در وضعیت اتمام سفتکاری و تکمیل حجم بنا قرار گرفته بود.
متاسفانه در طرح معماری مسجد تعریف درستی برای ورودی بنا انجام نشده بود به طوری که در ورودی بنا در مجاورت خیابان در آکس ورودی موجود ،ستون سازهای واقع گردیده بود که باعث ایجاد مشکل در عملکرد ورودی و ایجاد چهره ای نازیبا در ورودی مسجد گردیده بود.
موقعیت پنجرهها در مجاورت ورودی تقریباً هیچ ارتباطی با پوسته نما و ورودی نداشت و فضای ارتباطی با ایستگاه پلههای ورودی به زیرزمین هم در ارتباط و محور پیادهرو تعریف درستی در معماری پروژه و نمای ورودی نداشتند.
در ابتدای طراحی معماری ورودی مسجد،مهمترین چالش ورودی یعنی حذف ستون سازهای در مرکز ورودی را مورد بررسی قرار دادیم و با بررسی های سازهای و تدابیر خاص طرح تقویت سازه ستون واقع در مرکز ورودی حذف گردید.
موضوع بعدی پنجرههای موجود در نمای مسجد و در مجاورت ورودی بود که به دلیل نیاز به نور و سیرکولاسیون هوا در کاربری فضای پشت پشت نما امکان حذف پنجره در نما میسر نبود و از طرفی پنجره ها با شکل و فرم نامناسب و پروفیل فلزی ساخته و نهایی شده بودند.
به دلیل بسته شدن و تکمیل سازه متاسفانه امکان اضافه شدن به ارتفاع ورودی میسر نبود و سقف ورودی با تمام سقفها در یک ارتفاع ایجاد شده بود لذا در طراحی ورودی مسجد به جهت ایجاد تمایز و تعریف شاخص از ورودی مسجد با قرار دادن نوک تیزه قوس ورودی و در زیر سقف سازهای حداکثر ارتفاع ممکن در ورودی در نظر گرفته شد که این امر باعث ایجاد گشودگی ورودی مسجد گردید و از طرفی که این امر باعث اصلاح تناسبات بهتر و نزدیک شدن تناسبات ورودی به مناسبت معماری ایرانی گردیده است.
قسمت الحاق شده به بالای ورودی سبب تعریف خط آسمان ورودی مسجد نیز گردیده و با استفاده از سازههای سبک فلزی و نبشی کشی و رابیتس بندی اجرایی گردیده است.
گام بعدی در طراحی نمای مسجد طراحی ساختار کلی و تناسبات کاراکترهای نما در مسجد میباشد در کلیات طراحی نما دو طرف نما نسبت به آکس ورودی مسجد کاملاً قرینه طراحی شدهاند.
معماری ایرانی بیش از هر معماری دیگر همنشین و همراه خط است خوشنویسی هنر ستوده در جوامع اسلامی و نشانه کلام خدا تلقی میشود.
عناصر همچون کتیبه خط اصلی در اطراف ورودی استفاده شده است.
از رنگ لاجوردی در معماری و باورهای اسلامی به عنوان رنگ ملکوت الهی ذکر شده است ولذا در اکثر کتیبههای خط در مساجد زمینه آیات قرآن به رنگ لاجوردی در نظر گرفته میشود.
در فلسفه استفاده رنگ در معماری سنتی ایرانی اسلامی، از رنگ زرد به عنوان جبروت الهی و رنگ لاجورد به عنوان ملکوت الهی بیان شده است.
در اطراف کتیبه خط از اسپرهایی با کاشی مشبک فیروزهای و در بالای آنها کتیبهای مربعی شکل با طرح چهار ترنجی شکل گرفته است.
در وسط طرح چهار ترنجی مربعی لوزی شکل با نوشتهای خط بنایی و تکرار ۴ علی طراحی و اجرا گردیده است و نقش خط معقلی در قابهای چهار ترنجی اجرا گردیدهاند.
به واسطه به واسطه حفظ یکپارچگی و انسجام در نما،در اطراف پنجرههای موجود در نما آجر سنتی اجرا گردیده است که در قسمت پنجره مشبکهای آجری با طرح لوز استفاده شده نورگیری پنجرهها و سیرکولاسیون هوای مورد نیاز تامین گردیده است.
در دو انتهای طرح ورودی مسجد و در قسمت الحاق ورودی به بدنه نمای مسجد با کتیبههای ال شکل و طرح شمسه هشت پر و زمینه خط با اسما الله مزین گردیده است.
حجم داخلی و سقف ورودی از کاربندیهایی (رسمی بندی)با زمینه ۸ ضلعی طراحی و با استفاده از نبشی در محل اجرایی گردیده است
( به دلیل مدیریت زمان در افتتاح مسجد و مسائل مورد نظر کارفرما کاربندیهای ورودی دوال کشی فیروزهای گردیده ولی کاشی هفت رنگ آن اجرا نشده و با گچ سفید نهایی شده است.
طراحی معماری و نظارت بر اجرای معماری پروژه
مهندس هادی راستین بهار ۱۳۹۳